1. Przeczytaj uważnie poniższy tekst źródłowy, a następnie odpowiedz na pytania. (0–10 p.)Narodziny wyspy wulkanicznej 0- „Między Kamczatką i Alaską ciągną się długimi łańcuchami Wyspy Aleuckie. Przed stu z górą laty niedaleko od tych wysp zdarzył się niezwykły wypadek. W odległości 45 km od wyspy Unalaszka pośród morza znajdowała się samotna skała. Z dawien dawna była ona schroniskiem morskich lwów i przeróżnego ptactwa, dlatego myśliwi aleuccy odwiedzali ją kilka razy do roku w nadziei na pewne i zyskowne polowanie. Wiosną 1795 r. w sąsiedztwie tej skały Aleuci zauważyli gęstą mgłę, która trzymała się w tym miejscu uporczywie nawet wówczas, gdy powietrze dookoła było zupełnie czyste. Długo czekali myśliwi, aż mgła się rozpłynie i będą mogli zacząć polowanie na znanej sobie skale. Ale się nie doczekali. Wreszcie jeden odważny Aleut postanowił tam popłynąć nie bacząc na mgłę. Wkrótce powróciłi opowiedział z przerażeniem, że morze wokół skały burzy się i wrze, a mgła jest połączona z ogniem. Nikt więcej nie zdecydował się docierać do tego miejsca. Dopiero po pięciu latach mgła powoli zniknęłai Aleuci ujrzeli ze zdumieniem, że na miejscu skały znajduje się wyspa, której poprzednio zupełnie nie było. Wyspa wynurzyła się z wody w postaci ostrego szczytu, z którego wybuchała lawa z popiołem oraz gazy. W kwietniu 1806 r. odwiedzili tę nową wyspę niektórzy z mieszkańców Unalaszki i obeszli ją dookoła w ciągu 6 godzin. Według ich obliczeń wyspa miała 30 km obwodu. Od strony północnej wulkan jeszcze „gorzał” i do wody spływała z niego lawa. Dostanie się na szczyt było na razie niemożliwością, gdyż szczeliny i strome skały czyniły drogę zbyt uciążliwą.W dodatku i grunt był straszliwie rozpalony. Tu i ówdzie wydobywały się z niego strumienie gorącej wody.W czasie odpoczynku Aleuci umieścili w jednej ze szczelin przyniesione ze sobą mięso foki. Mięso to szybko się upiekło, wobec czego nie potrzebowali już rozpalać ognia. Brak wody i silne pragnienie zmusiły ich do opuszczenia wyspy. Później nowo utworzona wyspa została silnie zniszczona przez fale morskie; jednak istnieje dotychczas. Nie trudno odgadnąć, co było przyczyną jej powstania Na dnie morskim w tym miejscu zjawił się nowy wulkan. Woda ogrzana przez lawę zaczęła się zmieniać w parę. Nowy wulkan począł wyrzucać popiół i lawę. Spadając na dno morskie, spiętrzyły się one w postaci ogromnej góry, która wciąż rosła, aż całkowicie wynurzyła się z wody. W ten sposób utworzyła się wyspa. Znajdujące się wewnątrz rozpalone masy przebiły w niej otwór, przez który nadal wypływały na zewnątrz. Wreszcie wybuchy się zakończyły i wyspa zaczęła się rozpadać. Fale morskie rozdrabniająi kruszą nawet najtwardsze skały, a tuf wulkaniczny niszczeje pod ich wpływem bardzo szybko. Jednakże wiele wysp wulkanicznych zachowuje się w ciągu wielu lat”.Źródło: S.W. Czefranow, E.F. Józefowicz,„Opowiadania geograficzne”, Nasza księgarnia, Warszawa 1953.a) 1.Jakie zjawisko poprzedzało powstawanie wyspy wulkanicznej?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .b) Jakie produkty erupcji wulkanicznej zostały wymienione w tekście?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .c) W jaki sposób powstała opisywana wyspa wulkaniczna?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .d) Dlaczego wulkany na oceanach szybciej ulegają zniszczeniu niż wulkany na lądzie?
